پنستمون که بسیار شبیه به دستکش روباهی است، گیاهی دائمی بی نیاز و مراقبت آسان است که هم به عنوان چشم نواز در بسترها و حاشیه ها و هم به عنوان گونه ای ارزشمند از زنبورها و حشرات در باغ می درخشد. گلهای بزرگ و رنگهای روشن از ژوئن ظاهر میشوند و با مراقبت خوب، تا پاییز شروع میشوند.
ویژگی های خاص و ملزومات مراقبتی نخ ریش چیست؟
پنستمون (Penstemon) یک گیاه چند ساله با مراقبت آسان با گلهای خودنمایی است که از ژوئن تا پاییز شکوفا میشود.مکان آفتابی و گرم و خاک غنی از هوموس و با زهکشی خوب را ترجیح می دهد. این گیاه غیر سمی بوده و برای بستر، حاشیه و چراگاه حشرات مناسب است.
منشا و توزیع
پنستمون (bot. Penstemon) سرده ای جذاب از گیاهان گلدار از خانواده چنار (bot. Plantaginaceae) است. حدود 250 گونه مختلف متعلق به این تیره است که بیشتر آنها علفی یا چوبی هستند. ریش ها که چند ساله هستند، در اصل از مناطق گرم آمریکای شمالی و مکزیک می آیند، جایی که گیاهان به طور دائمی رشد می کنند. با این حال، تحت تأثیر آب و هوای اروپای مرکزی، گیاهان حساس به سرما و رطوبت مقاوم به زمستان نیستند و بنابراین معمولاً به صورت یکساله نگهداری می شوند. با این حال، گاهی اوقات میتوان گونهها و گونههای قویتری را در طول فصل سرد با کمک حفاظت خوب در زمستان به دست آورد.
استفاده
گلهای رنگارنگ و همچنین رشد بلند و باریک، پنستمون را به عنوان یک گیاه همدم و تزیینی عالی در گلستانهای چند ساله و تابستانی و همچنین در حاشیهها نشان میدهد.کاربردهای احتمالی آن بسیار زیاد است، از این گذشته، انواع متعدد تک رنگ و چند رنگ انتخاب زیادی را ارائه می دهند. پنستمون همراه با سایر گیاهان چند ساله مانند گل تابستانی (Callistephus)، gypsophila (Gypsophila)، دلفینیوم (Delphinium) یا گل های داودی جذاب به نظر می رسد. گونه های کم رشد در یک باغ سنگی یا شنی مکان محبوبی پیدا می کنند و برخی نیز به عنوان گیاهان گلدانی در بالکن ها و تراس ها احساس راحتی می کنند. واریتههای با گلهای درشت - که بهویژه در هیبریدها یافت میشوند - گلهای بریده بادوام تولید میکنند.
ظاهر و رشد
ارتفاع پنستمون بسته به نوع و تنوع بین 40 تا 80 سانتی متر است. اشکالی که ما پرورش می دهیم معمولاً عادت علفی دارند؛ فقط تعداد کمی از گونه ها به صورت زیر درختچه یا بوته رشد می کنند. ساقه های پنستمون به صورت عمودی می کوشند و با برگ های باریک و نیزه ای شکل پوشیده شده اند.اینها معمولاً در مقابل یکدیگر چیده می شوند. لبه برگ یا صاف یا دندانه دار است.
زمان گلدهی و گلدهی
گلهای ظریف از نظر ساختار شبیه گلهای دستکش روباهی هستند. آنها به شکل زنگ یا لوله ای هستند و در خوشه های انتهایی یا خوشه ها قرار می گیرند. هر گل دارای پنج پرچم است که یکی از آنها همیشه با موهای بلند پوشیده شده است - این ویژگی به این جنس نام عجیب و غریب می دهد. پنستمون در بسیاری از رنگهای روشن شکوفا میشود: رنگهای سفید، صورتی، قرمز و حتی بنفش، رنگهای باشکوهی را به تخت باغچه میآورند. دوره گلدهی معمولاً بین ماه مه و اوت ادامه دارد، اگرچه با مراقبت خوب و در یک مکان مناسب، پنستمون می تواند تا پاییز به خوبی شکوفا شود.
بعد از گلدهی میوه های کپسولی قهوه ای رنگ حاوی دانه های زاویه دار تا پاییز رشد می کنند مگر اینکه هرس شوند.
مسمومیت
بر خلاف دستکش روباهی کاملاً مشابه خارجی (bot. digitalis)، پنستمون غیر سمی است و بنابراین برای کشت در باغ های خانوادگی عالی است. با این حال، هر دو گونه متعلق به خانواده چنار (bot. Plantaginaceae) هستند.
کدام مکان مناسب است؟
پنستمون در یک مکان آفتابی، گرم و محافظت شده بیشترین احساس را دارد. نه تنها با تابش شدید خورشید زیباتر شکوفا میشود، بلکه به محافظت خوبی در برابر باد نیز نیاز دارد، در غیر این صورت ساقههای گلدار خم میشوند یا میشکنند. نقطه ای درست در مقابل دیوار رنگ روشن یا دیوار خانه یا پرچینی که سایه نمی اندازد ایده آل است. در مناطقی که زمستانهای معتدل دارند (مثلاً در مناطق تولید شراب)، پنستمون میتواند بهخوبی در فضای باز زمستانگذرانی کند، در همه مناطق دیگر باید فقط بهعنوان یک سالانه از آن مراقبت کنید یا آن را بدون یخبندان زمستانگذرانی کنید. این گیاه می تواند یخبندان خفیف را تا حدود منفی پنج درجه سانتیگراد تحمل کند.
خاک / بستر
پنستمون را در خاکی با هوموس و مواد مغذی که باید تا حد امکان تازه و دارای زهکشی مناسب باشد بکارید. این گیاه به غرقابی بسیار حساس است که به خصوص در فصل زمستان می تواند مشکل ساز باشد. بنابراین اطمینان از زهکشی خوب هم در بستر و هم در گلدان ضروری است تا آب اضافی به سرعت از بین برود. هنگام زمستان گذرانی در فضای باز، ریش باید از رطوبت و رطوبت محافظت شود. از نظر مقدار pH بهینه، گیاهان خاک خنثی تا کمی اسیدی را ترجیح می دهند. قبل از کاشت، آن را با کمپوست فراوان و در صورت لزوم - اگر بستر نسبتاً سنگین است - با ماسه درشت تقویت کنید.
برای نمونه های گلدانی، توصیه می کنیم از خاک گیاهی یا گلدانی با پایه کمپوست با کیفیت بالا استفاده کنید که می توانید برای بهبود نفوذپذیری، پرلیت، خاک رس منبسط شده یا شن اضافه کنید.علاوه بر این، گلدان باید سوراخ های زهکشی در قسمت پایین داشته باشد تا در صورت ریختن بیش از حد از آبخوری ریش مجبور نباشد در فضای مرطوب بایستد.
کاشت صحیح پنستمون
گلهای تابستانی روی طاقچه از فوریه را ترجیح دهید. گیاهان جوان از ماه مه به بعد به بستر باغ یا بالکن منتقل می شوند، اگرچه قطعاً باید منتظر ورود مقدسین یخی باشید. در غیر این صورت، یخبندان دیررس می تواند به سرعت گیاهان شما را از بین ببرد. قبل از کاشت، خاک را به خوبی آماده کنید:
- زمین را شل کنید و سنگ و علف های هرز را بردارید.
- برنامه کاشت را در جایی که گیاهان چند ساله و گلها تعلق دارند بسازید.
- فاصله کاشت توصیه شده را رعایت کنید.
- حالا چاله های کاشت را که باید تقریباً دو برابر سایز ساقه ریشه باشد، حفر کنید.
- مواد حفاری شده را با کمپوست و براده های شاخ مخلوط کنید.
- همچنین می توانید در یک کود طولانی مدت برای گیاهان گلدار نیز مخلوط کنید.
- ریش را از گلدان بیرون بیاورید و با انگشتانتان به آرامی ریشه ها را شل کنید.
- گیاهان را وارد کرده و بستر را پر کنید.
- خاک را محکم فشار دهید و گیاه را به خوبی آبیاری کنید.
ارقام بلند نیز هنگام کاشت میله نگهدارنده داشته باشند تا خم نشوند.
فاصله کاشت
بسته به گونه و تنوع، فاصله کاشت بین 20 تا 30 سانتی متر توصیه می شود.
زمان کاشت
پنستمون را تا بعد از یخبندان در ماه می در فضای باز نکارید.
آبیاری و کوددهی
اصولاً پنستمون یک گل تابستانی نسبتاً آسان است که فقط با کمی آب و کوددهی گاه به گاه خوب می شود. نمونه های کاشته شده در واقع فقط باید در فازهای خشک و در هوای گرم آبیاری شوند، در حالی که باید پنستمون کشت شده در گلدان را به طور متوسط آبیاری کنید.قبل از هر آبیاری یک آزمایش انگشتی انجام دهید تا بتوانید نیاز واقعی آب را تخمین بزنید. اصولاً واریته های پرگل و بلند به رطوبت بیشتری نسبت به واریته های کم رشد نیاز دارند.
در حالی که انواع پنستمون کوتاه در خاکهای نسبتاً ضعیف نیز بسیار خوب عمل می کنند و فقط به کمی کود نیاز دارند، شما باید هر از چند گاهی کود مایع برای گیاهان گلدار به گونه های بلند ارائه دهید. با این حال، تنها شش تا هشت هفته پس از کاشت، کوددهی را شروع کنید، مشروط بر اینکه قبلاً کمپوست، براده های شاخ یا حتی کود آهسته رهش اضافه کرده باشید.
ریش را درست ببرید
شاخه های مرده را مرتباً جدا کنید تا پنستمون به تولید گل های جدید ادامه دهد. با این حال، می توانید یک یا دو گل را به منظور جمع آوری دانه ها به حالت ایستاده بگذارید. سپس فقط اطمینان حاصل کنید که کپسول های بذر را قبل از ترکیدن به موقع جمع آوری کنید.ادامه مطلب
ریش ضرب
بیشتر گونهها و گونههای پنستمون را میتوان به راحتی از قلمههای بریده شده در تابستان تکثیر کرد، اگرچه باید در زمستان بدون یخ زدگی نگهداری شوند. تکثیر از طریق بذر نیز آسان است، اگرچه همه گونه های تجاری موجود را نمی توان برای به دست آوردن بذرهای جوانه زنی استفاده کرد - اکثر آنها هیبریدهای غیر بارور هستند. با این حال، می توانید انواع مقاوم در برابر بذر را به شرح زیر انتخاب کنید:
- سینی رشد را با بستر رشد کم مواد مغذی پر کنید.
- بذرها را بکارید و آنها را به آرامی داخل بستر فشار دهید.
- سطح را با آب اسپری کنید و کمی مرطوب کنید.
- کاسه را با فیلم یا یک هود شفاف بپوشانید.
- کاسه را در دمای 18 تا 20 درجه سانتی گراد، کاملاً گرم و روشن قرار دهید.
- روزانه هوادهی کنید و بستر را کمی مرطوب نگه دارید.
پس از حدود سه هفته، گیاهان جوان جوانه می زنند و سپس در اسرع وقت کنده می شوند - در غیر این صورت ممکن است بیش از حد طولانی شوند و از بین بروند. نخ های ریش جوان را در جای خنک با دمای 12 تا 15 درجه سانتی گراد پرورش دهید.
علاوه بر این، برخی از گونههای پنستمون را میتوان تقسیم کرد به شرطی که چندین سال آنها را پرورش دهید و بر این اساس زمستانگذرانی کنید.
زمستان
با کمی شانس، برخی از انواع قوی پنستمون می توانند در بستر باغ زمستان گذرانی کنند. برای این کار باید گیاهان را در پاییز برش دهید و روی آنها را با شاخه های صنوبر یا صنوبر بپوشانید. اما اگر واقعاً میخواهید گلهای تابستانی را زمستانگذرانی کنید، بهتر است آنها را بیرون بیاورید، در گلدان بکارید و زمستانشان را روشن، خنک و بدون یخبندان کنید. با این حال، ساده ترین راه، دور انداختن گیاهان امسال و رشد گیاهان جدید از بذرهای (خود جمع آوری شده) از ماه فوریه است.ادامه مطلب
بیماری ها و آفات
آفات و بیماری ها به ندرت در پنستمون رخ می دهد. تنها مشکلاتی که می تواند مشکل ساز باشد شته ها و نماتدها هستند؛ حلزون ها نیز اغلب دوست دارند این گیاه را بخورند. کپک پودری نیز ممکن است رخ دهد، اما می توان آن را به راحتی با مخلوطی از آب و شیر کامل که روی گیاهان بیمار اسپری می کنید، درمان کرد. از طرف دیگر بیماری پژمردگی دشوارتر است و در بیشتر موارد قابل درمان نیست. زمانی اتفاق میافتد که پنستمون به طور دائم در خاک خیلی مرطوب باشد و ریشهها پوسیده شوند.
نکته
اگر می خواهید تعدادی از ساقه های گل پنستمون را به عنوان گل شاخه بریده برای گلدان ببرید، بهتر است این کار را صبح زود انجام دهید - سپس تجربه نشان می دهد که گل ها بیشترین ماندگاری را دارند. شاخه های گل را در یک گلدان تمیز با آب تازه قرار دهید و در مکانی روشن و نه خیلی گرم قرار دهید. بهتر است آب را روزانه عوض کنید.
گونه و گونه
واریتههای تجاری موجود تقریباً منحصراً فرمهای هیبریدی هستند، اگرچه برخی از آنها بسیار شبیه به والدین خود هستند و بنابراین به سختی میتوان آنها را متمایز کرد. برخی از اشکال زیبا برای باغ خانه عبارتند از:
- Penstemon barbatus 'Coccineus': ارتفاع تا 120 سانتی متر، گل های زنگوله ای شکل، قرمز روشن
- Penstemon barbatus 'Praecox Nanus Rondo': رشد بوته ای، ارتفاع تا 40 سانتی متر
- Penstemon digitalis 'Dark Towers': رشد توده ای، ارتفاع تا 90 سانتی متر، گل های بنفش صورتی با نوک سفید
- Penstemon digitalis 'Husker's Red': تشکیل توده، ارتفاع رشد تا 100 سانتی متر، گلهای بزرگ و سفید که به صورت خوشه چیده شده اند
- Penstemon scouleri 'Catherine de la Mare': رشد عمودی، ارتفاع تا 40 سانتی متر، گل های لاجوردی که به صورت خوشه چیده شده اند
- Penstemon hartwegii 'Picotee Red': شکوفه های قرمز روشن
- Penstemon hartwegii 'Schönholzeri': گلهایی به طرز شگفت انگیزی مایل به قرمز